Sunday, October 17, 2010 | By: Писарко



Etimolo{ki zborot misirka ne znam a i ne se potrudiv da znam od kade poteknuva. Ako na amerikancite toa im e na~in na poka`uvawe blagodarnost, vo mojot re~nik zna~i samo edno-misirka i misir. Gi koristam  za da opi{am striktno, bitni karakteristiki na lu|e koi poka`uvaat afiniteti da bidat toa.
Toa se poseben tip na lu|e koi mo`at da se raspoznaat i na stotina kilometri. Ne bi utnala dobro situirana misirka ni so edno oko a kamo li so dve. Misirite gi ima isto vo izobilie samo razlikata kaj niv e {to lanecot im sveti pove}e od glavata. Toa se kako pod a i b na kolokvium koga treba da zaokru`i{ to~en odgovor. Samo {to tuka ni eden odgovor ne e to~en .

Ona {to e pote{ko da se odgovori e koga ~ovekot mutira vo misir ili ednostavno se ra|a{ so takva predodredenost?  Talent neviden e da mo`e{ da zatvori{ o~i na nekoi ne{ta koi o~igledno ti gi serviraat na poslu`avnik. Pretpostavuvam deka si misir koga }e go pregazi{ ~ovekot vo tebe, ili pak koga misirot vo tebe e poglasen.
Ako se pogledne toa taka, toga{ sigurno bi sledelo pra{aweto zar ne e toa izbor(kako i se vo `ivotot) da bidam misir? Dali navistina ne rezoniraat ili pak navistina vo tie momenti odbiraat da bidat toa?
I tuka le`i celata prikazna ako ja ima voop{to. Ednostaven, uli~en re~nik vo slu`ba na `ivotna lekcija. Lekcija koja mora da ja ka`e{ na na~in kade {to ironijata e nad ubavite zborovi, bidej}i na sekoj drug na~in ja gubi smislata. Pa, kako na drug na~in da pi{uvam koga pravam muabet za misiri, misirki i drugi sli~ni perduvesti ne{ta.
Da bev vo nekoja revolucija, o~ajna za uni{tuvawe na ovoj sindrom kaj ~ovekot bi imala parola-Odbivam da bidam misir! Vaka imam samo niza na situacii vo koi se potvrduva. Polo{ e faktot  {to barem vo edna situacija(iako garantiram deka se pove}e)na sekoj od nas mu porasnale perduvi.

Nema po{tedeni koi nikoga{ ne pominale niz takva situacija. Ako nekoj se protivi na ova, toga{ sigurno treba da se potseti poubavo na edna situacija ili ~ovek koj o~ajno saka{ da zaboravi{ deka nekoga{ se slu~ile. Ne poradi faktot deka ne{to fali kaj niv tuku poradi faktot {to ednostavno misirot vo tebe(niv) si go napravile svoeto. Dali si izgledal glupo, smotano, povr{no, bez osetno ili s# vo edno, e onoj del od misir koj i ne e tolku stra{en. Postra{nen e onoj del koga se spakuvani vo mili ne{ta. U{te postra{no e koga se spakuvani ili vakumirani navidum porazli~ni od ona {to ti izgledaat drugite. Bolno e da sfati{ deka devojkata na tvojata masa bi se raduvala na tvojata solza, ili pak da sfati{ deka te prodal po  cena na misirka. I tuka filozofite i onie iskusnite bi rekle deka taka si dozvolil. Vo red, neka e taka. Samo imam da pra{am dali sum jas misirka ako se obiduvam da vidam ~ovek na mesto kade go nema, dali e grev toa? Dali e moj propust, doblest ili nivna sre}a {to se po{tedeni da gledaat? Ne gledam nikade grev ni gre{ka. Sekoj od nas odbira koj i kakov }e bide. Nikoj ne mo`e da izgradi brana i da se za{titi od ovie raboti, kako {to i drugite ne mo`e da se za{titat od nego. Vo edna situacija dobiva{ vo druga gubi{, edna{ si ti sledniot pat na drugiot mu se mestat kockite. Nema natprevar ako ne saka{ da go ima, nema vojna ako uspee{ da najde{ kompromis. Mo`e{ da zatvori{ o~i i da bide{ misir ili pak mo`e{ da odbere{ da bide{ ~ovek i da se odnesuva{ taka. Koga }e povredi{ da zastane{ i da se izvini{, koga }e po~ne{ da se gubi{ da znae{ da se vrati{ i najbitno po koja cena gubi{, za kogo. Se dodeka ja ima{ du{ata, go ima{ ~ovekot, se ima{ sebe. Vo sekoja druga situacija go ima{ misirot ili kako sakate nare~ete go.

Ne znam samo {to tolku im se navrtiv na misirkive? Izgleda poradi lo{ata zvu~nosta na bukvite spoeni taka. Nie sme `ivotni, so edna darba {to ni e dadena da bideme svesni. Toa ne razlikuva od niv. Nagonot i nenasitnite `ivotinski potrebi mo`e da gi zadovolime poradi sposobnosta da gi procenime. Toa e golema razlika. Zna~i, mo`e{ da go zadovoluva{ svojot `ivotinski del se do momentot koga }e se soo~i{ so nego. Se do toga{ si `ivotno koe go sledi instinktot i potrebata. Vo ovaa to~ka site nie sme isti. Nema svetici i porno yvezdi tuku ima kontrola i samopo~it. Toa e paradoksot kaj potrebite. Ne mo`e da se ignoriraat, ne mo`e da se potisnat, no vo onoj moment koga }e se dobijat prestanuvaat. I nema pogolema praznina od nivnata. Mo`e{ da se spravi{ so prazninata i osamenosta napolno sam, no ne mo`e{ da ja podnese{ vo dru{tvo, vo nivnite zborovi vo ne~ija pregratka. Nema polo{ moment da se soo~i{ so sebe, vistinskata `elba i la`niot nagon koj te donel nekade.
No, toa e vo na{ata priroda. Zaslepeni od ona {to ni smeta ne mo`e da ja vidime ubavinata na rabotite okulu nas. Toa e isto kako  vo sredno koga pove}e se raduva{ na lu|eto od osnovno. Doa|a{ na fakultet i ~eka{ da se soberete vo kafana od klas, so istite onie koi nikoga{ i ne si pomislil deka }e ti nedostigaat ili deka ti zna~at. Sekoga{ za eden vremenski interval gi utiwame ne{tata.

I posle tolku raboti ka`ani, ostavam na sekoj da go odbere svoeto. Dali }e bide `ivotno za podolgo ili pokratko, ili }e gi dobiva istite ne{ta na ~ove~ki na~in i }e ostane ~ovek.



Tuesday, October 12, 2010 | By: Писарко


Za da ja raska`am prikaznava vistinski, mora da se vratam nazad vo vremeto nekoi 15godini. Koga ve}e se vra}am tamu, bi sakala da  ostanam malku podolgo...Eden  drag ~ovek koj me nose{e vo gradinka mi raska`uva{e nekoja prikazna koja ne ja pomnam. No,mu ja pomnam poslednata re~enica od govorot-“Sine,pazi se od ~ovek!” Toga{ toa i nema{e nikava smisla, u{te pomalku nekoe zna~ewe. Be{e  krajno ne razbirlivo i te{ko deka mo`ev da sfatam {to sakal da mi ka`e so toa. Edinstvena razlika koja mo`ev da ja voo~am na taa vozrast be{e deka devoj~iwata spijat po hulahopki a ma{kite vo nekoi ~udni, beli yivri. Toa mi be{e edinstvenata razlika koja ja znaev za lu|eto.

[to bi trebalo da zna~i toa da se pazam od ~ovek koga negovata raka ja dr`e{e mojata, koga toj be{e ~ovek. Edinstveno od koe do toga{ mi ka`uvaa da se pazam be{e ladnoto vreme, i ne znaev deka mo`e da ima ne{to poladno od vreme, polo{o od bolka vo grloto, i deka penicilinot  ne pomaga kaj site bolesti.
Vo taka krajno ne jasni okolnosti i zbuneta detska glava ja zaboraviv prikaznata no, ja potisnav re~enicata nekade vo svesta za da nekoga{ si ja objasnam. I ako se setam ubavo i vo tie pred{kolski denovi ima{e deca koi bea porazli~ni od ona {to jas bev vospitana  i mi izgledaa zlobni. Ako ubavo se setam ima{e i toga{ mnogu ismejuvawe, ~ii detski, nevini zborovi nekoi seu{te gi nosat. Ostatokot na koj se se}avam se site onie ubavi ne{ta na koi sakam da se se}avam, a onie koi mi razbudile negativni ~uvstva gi zaboravile godinite.

Kako i da e, korenot na ovaa prikazna {to se pi{uva denes e tamu.
Po~na pred nekoja gradinka, zavr{i na nekoj {ank. Vinoven e {ankerot {to nose{e maica so takov natpis.Takvo potsetuvawe ne sum sretnala nekoj da nosi. Zagledana vo ~a{ata pred mene, ne obrnav vnimanie na negovata simpati~na ironija. I tuka ba{ pred mene, o~i mi izvadi natpisot so edno pra{awe-“When enough is enough? “  Ubavo {to pra{a  si pomisliv, samo {to jas nemam odgovor. I se obidov da odgovoram no,  ne mo`ev. Ne znaev kade e taa granica, od kade po~nuva i kade zavr{uva. Koga e toa “treba” a koga e toa “dosta”?
Zagledana vo bukvite pred mene, se ponudi da sme{a u{te ne{to opivno. Kulturno odbiv pred da mi re~e deka misli deka e dovolno  za ve~erta. I navistina e taka. Tie vi gi polnat ~a{ite i tie  vi ka`uvaat  t.e ve prekinuvaat so piewe i vi ka`uvaat deka e dosta. Vie goltate tie ka`uvaat deka e dovolno.
Barem da ja ima{e nekade merkata za toa koga navistina e dovolno dosta, barem }e mu odgovorev na pra{aweto koe o~igledno gordo go {eta{e naokulu.
Fintata e da uspeete da ispite pove}e za podolgo, zo{to na brzi intervali nema nekoj {to ne pa|a. Da mo`e{ da progolta{ ne zna~i deka e praviot izbor, no, zna~i deka prifa}a{. Edinstveno {to mora da znae{  e kolku i za {to go pravi{ toa, zo{to sekoja ~a{a ima dno i vrv,  i vo eden odreden moment se preliva.                                                  
Negovoto “mislam deka e dovolno” e ni{to vo sporedba so ona {to mo`e da se progolta. Ne zo{to se raboti za sila, tuku zo{to `elbata e pogolema od sposobnosta. Ako nema dovolno i dosta, mo`ebi i mo`e{ da se bori{ da odr`i{ ne{to {to se preliva. Izgradi brana   }e dobie{ ne{to ograni~eno, trgni ja   }e se prelie.Zatoa niedna merka ne e soodvetna za drug. Za mene ona {to e goltka za nekoj e pove}e od dovolno.

Teorijata deka `ivotot e krug i deka nieden ~ovek ne mo`e dovolno dolgo  da ostane ispraven, se  sveduva na toa deka navistina postoi ne{to koe se vika dovolno e, i toa e tuka.
Eve, posle nekolku dena se obiduvam da mu posvetam nekolku redovi na toa edno ednostavno  pra{awe.
Paralela me|u pra{aweto i odgovorot ne postoi. Vo edna odredena to~ka tie se se~at, vo onaa to~ka vo koja sfa}a{ deka onoj {to ti ja ka`al re~enicata e istiot onoj koj nekoga{ ti ja potvrdil. A toa e najlo{ata vistina. Ako ne ti ja potvrdat takvite likovi toga{ i nikoga{ ne bi ja sfatil su{tinata na ka`anoto.
Kako i s# vo `ivotot, drugite lu|e znaat pove}e za nas od nas samite, ili mislat deka znaat. Pa,taka odgovorot mu be{e zapi{an na drugata strana od maicata. Poednostaven od {to jas mislev i porazli~en od moite li~ni pretpostavki-I can’t get enough! I tuka zavr{i filmot.

Edinstveno {to mi ostana ne jasno  e zo{to roditelite sekoga{ ni gi po~nuvaat  `ivotnite lekcii so tolku direktni,slo`eni re~enici. Mnogu porazbirlivo e da ka`ele deka bajkite za koi zboruvale se izmisleni so cel da se razvie fantazijata za ona kon {to celime. Deka princovite ne doa|aat vo paket so bel kow, i deka princezite edinstveno postojat koga nekoj }e gi napravi toa. Zaboravile da ni ka`at deka bajkite ne postojat tuku se sozdavaat.Ona {to go barame ne se nao|a tuku se sozdava, pa zatoa  da po~neme da sozdavame za promena.


Iskreno, ba{ mi e gajle za Adam, i za Eva i za ovo{nata salata i za zmijata. Taa prikazna tolku pati ja slu{nav  vo nekakva gre{na interpretacija {to mi stana mnogu naporno da ja pratam. A u{te po naporen mi stana faktot {to site {to ja pi{uvaat aludiraat na edna ista rabota.
Za sre}a tekstov e dovolno kratok da go pro~ita{ me|u reklamite, a dovolno efektiven da se seti{ na nego pove}e od edna{.

Od prilika prikaznata za Adam i Eva bi bila vakva.
S# bilo ubavo i sovr{eno, se dodeka Eva ne proba da mu so sokrie na sevi{niot deka skinala jabolko. Voop{to ne me ni ~udi {to i  vo toj  raj imalo grev i isku{enie, ne me ni ~udi zmijata na koja karta ja dobi. Edinstveno {to mi e ~udno e  {to od pred nivnoto postoewe zne{e kako }e zavr{i toa i sepak im dade {ansa.
Me interesira dali im dade navistina na niv, na sebe ili na ~ove{tvoto {ansa da napravat ne{to porazli~no od ona  {to umeat?
Mo`ebi vo ovaa prikazna provejuva istata onaa nade` {to provejuva kaj sekoj od nas. Istata onaa nade` koja te vra}a nazad, da proba{ da izmeni{ po ne znam koj pat. Istata onaa nade` koja te tera da prosti{ i dade{ {ansa na ne{ta koi gi znae{.
Ne znaev deka i toj gubi...
No, nemam problem  ni  so toa .Da ne be{e Eva, denes nema{e da ne ima site nas, potomci na nejzinata gre{ka. Ubava gre{ka.
Vo sekoj od nas le`i istoto ona {to bilo i vo niv. Ona {to na krajot go gubi rajot, ubavoto {to go snemuva preku mig i pekolot koj trae potoa.
Nejzinoto prokletstvo da bide najubava edna i edinstvena za nego, gi sledi i denes mnogute Evi. Taa Eva nikoga{ ne go napu{ti `enskiot rod, nitu pak nekoga{ }e ja izmeni taa strana.
Nikoga{ nema da ja napu{ti i zabludata koja ja izmisli nekade nad vodata. Se ogleda na sopstveniot izraz, mu zavide na nejzinoto, sopstvenoto,ja preplavi qubomorata, nedoverbata i toa go uni{ti rajot vo koj be{e. Da pogledne{e do sebe }e go vide{e ona {to navistina treba{e da go vidi, vistinskiot problem i vistinskiot propust vo ne{tata.
Ne saka{ da vidi{ ili ne saka{ da znae{. Od toga{  do denes izrasnaa cela  edna filozofija na generacija klonovi. Natprevar, sebi~nost i zaslepenost.
Da ostane{e dosledna na ona {to navisitna be{e, bez bes i bez strav s# }e ostane{e isto. I jabolkoto }e ostane{e samo jabolko, i zmijata zmija, i tie samo Adam i Eva.

I bi lo{i raboti na svetov. Da be{e tolku ednostavna pri~inata }e i ka`ev ne samo {to skina od drvoto tuku i da go izede celoto. Ve}e ako toa  e pri~inata za na{ite problemi toga{ da go uni{time. No, simbolikata be{e daleku od toa, ne{to mnogu pogolemo i pova`no.
Kade e Adam vo celava prikazna? Se gubi u{te pri prvite re~nici. Go nema junakov nikade. Celata prikazna se sveduva na nejzinata gre{ka dodeka toj {etal nekade po gradinata.
Tamu kade {to nego go nema{e, tamu se potpali ognot. Tamu kade {to toj treba{e da bide Adam be{e samo Eva. Ednostavno ne~ujno ja napu{ti scenata i ostavi ne{tata da se slu~uvaat bez nego. Propu{ti da ja oblikuva prikaznata onaka kako {to bi sakal, ostavi drugi da ja oblikuvaat za nego.
Tamu mo`ev da zapi{am bilo {to i toa da bide vistina. Golema e {umata za da ni objasni kade bil dodeka se slu~uvalo ova...
Ne mo`ev da mu veruvam deka ednostavno samo zaminal. Tamu kade {to toj ostavi prostor za somne` tamu i mu se vrati. Pregolema e cenata za na{ite somne`i i obvinuvawa. Pretesna e ko`ata na zmijata za da vleze{ vo nea.

Ako denes svetov li~i na lo{o mesto za `iveewe, ne bi rekla. Barem denes znaeme deka s# ni e zabraneto ili dopu{teno,  deka s# e grev i isku{enie. Znaeme  deka mo`e da go prekr{ime  sekoe pravilo i princip i toa da bide na{ izbor.
Deka  mo`e  da birame dali }e go {titime  svojot raj ili istiot da go pretvorime  vo pekol.
Mo`e{  da go napu{ti{  istiot i nikoga{ pove}e da ne ti bide dopu{teno da vleze{  vo nego povtorno. Mo`e{  da si igra{ raj i pekol dovolno dolgo se dodeka ne zavr{i{ na ~istili{teto.

Sunday, October 3, 2010 | By: Писарко


Imam tri praznici. Bela no}, 1april i 1maj. Pokraj mene ima  u{te sigurni 6000skopjani koi se raduvaat na datumive. Vo su{tina, kulturniot nastan Bela no} od navodno otvoreni muzei i umetni~ki nastani se pretvori vo celodnevnio otvoreni kafi~i, kafani, diskoteki.Vo su{tina, za 1maj najgolemite xabolebari se obedinuvaat i zaminuvaat na odmor-vikend vo Ohrid, i tamu masovno se odmaraat po lokalnite {ankovi.
Koga }e razmislam podobro nas i ne ni treba nekoj poseben povod za piewe i slavewe. Na primer, povod e {to Beni ima svirka vo sreda, vo ~etvrok se slavi toa {to doa|a vikend a vo petok i sabota ednostavno e taka. Vo nedela dovolno  e toa {to po~nuva slednata nedela i treba sre}no da go fini{ira{ pominatiot vikend. A koga }e dojde ponedelnik za lesno da po~ne nedelata treba da se izleze povtorno, plus ako se zeme vo predvid i popustot vo Havana .E za vtornik u{te nemam smisleno dobar izgovor...Ali ima ako saka{ da najde{.

Kako i da e voop{to toa i ne mi be{e celta. Zad celata “euforija” ima niza na klonirani razmisluvawa. Globalizacija,modernizacija,idiotizacija...
Ednostavno treba matemati~ki da se postavat tezite i samo taka }e mo`e da se prika`at ne{tata. Ednostavno kolkav e procentot na lu|eto koi go nametnuvaat vakviot ritam,20%,40%,60%,100%?Kolkava e i brojkata na lu|e koi se daleku od ovie ne{ta?
Ako se sporedat vo su{tina }e se svede na nekoja sme{na brojka koja nametnuva ne realna slika. Zna~i, tolpa od 20% nametnuva potreba na tolpa od 80%?Toa bi bilo matemati~ki, realno. Potoa lu|eto gi prifa}aat ovie raboti kako svoi stavovi iako mo`ebi nikoga{ ne gi stavile na pamet. Kolku od istive vo procent, ne se izjasnile deka o~ajno posakuvaat da imaat nekoj vreden vo svojot `ivot. Ne zo{to ne mo`ele da najdat tuku od pri~ina {to nema, site bile isti. Ako pove}e od trojca  lu|e go zazemat       ovoj   stav toga{ situacijata e komplicirana, nekoj nekogo sledi.
Kolku od istite ne gi pravele raboti koi im gi pravele navodno? Ako se postavat vaka rabotite vo su{tina i nema nekoj problem.

No,ima. Problem e koga }e sfati{ deka nasekade se sledi istoto.Nema pole koe ne e zazemeno so ova perewe na mozok.Ako ja pogledneme vistinskata pri~ina na globalizacijata(parite)toga{ i se e jasno.No,ednostavno od kade poteknuva i kako taka lesno se vovlekuva pod ko`a?
Da zememe primer so knigite i internetot. Odedna{ site prifatija stav deka knigite se pred izumirawe poradi toa {to na internet mo`e da se simnat vo nekoja kvazi verzija .Vo red, taka e i sekako deka raste toj procent. Soodnosot e nekade deset od sto. Problem  e {to i za edna simnata kniga na internet }e se zeme vo predvid kako uspeh na modernoto vreme, nikade ne spomnuvaj}i go faktot deka seu{te ima lu|e koi ~itaat vo ukori~ena verzija.  Eve neka bide primer i za brendovite kako Koka-Kola. Koka-Kola e nasekade, vo cel svet. Nivnite ka`uvawa se deka sekoj ~ovek na planetava zemja prose~no godi{no pie po 200{i{iwa.No, kakvo zna~ewe ima ova na primer za Indiskiot ~ovek, koga toj godi{no pie po 4{i{iwa? I tuka se nasetuva istoto. Onie ne ispieni 196{i{iwa nikade ne se spomnuvaat, tuku se naglasuvaat 4{i{iwa kako dokaz deka Koka-Kola e planetarno ~udovi{te.
Trgni i od modata. Najgolemite modni ikoni se dobro iskombinirani, istomisleni stilovi. Otfrleni stavovi na onie koi go ignoriraat nivnoto nametnuvawe...moden neuspeh. Mo`ebi poradi ovoj pogled ne vozdivnuvam na revii, izlozi, sliki ili idoli. Proizvodot e prodaden vo migot koga }e go posaka{, so zdravje da si go nosi{.Me nervira i
”stravot”od petok 13-ti iako nema nikakva povrzanost so malerot ili nesre}ite, me nervira i toa deka Najk nasekade ima fabriki, koga Najk ne poseduva takvo ne{to. Me nervira i faktot {to omilena pesna mi e momentalniot hit. Me nervira i isplaniraniot tek na kako treba da se `iveaat godinite na koi seu{te nemam duvnato sve}i~ki.

I odbivam da premol~am. Onie {to mol~at ili ni{to ne znaat ili ne znaat {to da ka`at. Mol~eweto ne e mudrost. Zatoa odbivam da prifatm, odbivam da sledam i odbivam da se pomiram so ovie ne{ta. Ne trgnuvam  da gi promenam, zo{to na najgolemiot mason(parite)mu odgovara ovaa klima {to od sekoga{ ja pravel. Edinstven poredok {to vo edno op{testvo mo`e da se promeni e svesta na poedinecot. No, ne buntovnik bez pri~ina tuku buntovnik za ona {to go gleda. Ni trebaat kritizeri, soodvetni da poso~at. Ednostavno, kopii i sledbenici na zapadno-amerikanskata propaganda ve}e sme. Zatoa ne probuvam da se razlikuvam tuku se obiduvam da se promenam. Ne baram proges na tolpata tuku razvoj na grupata. I ne zo{to taka treba tuku zo{to toa e izbor,TVOJ IZBOR.